افزایش اشتها
اصطلاح اشتها بیشتر برای اشاره به تمایل به خوردن غذا استفاده میشود. عوامل مختلفی میتوانند باعث کاهش اشتها شوند، از جمله مراحل رشدی یا شرایط پزشکی.
اگر اشتهای شما به حدی کاهش یافته که نتوانید به اندازه کافی مواد غذایی و در نتیجه مواد مغذی مصرف کنید، پزشک ممکن است داروی محرک اشتها تجویز کند.
محرک های اشتها داروهایی هستند که میتوانند اشتها را افزایش دهند. در بعضی موارد، تغییرات سبک زندگی نیز میتوانند به تحریک اشتها کمک کنند.
چه عواملی باعث کاهش اشتها میشوند؟
برخی از دلایل رایج کاهش اشتها عبارتند از:
- شرایط سلامت روانی، مانند افسردگی
- سرطان و درمان های آن
- مصرف مواد مخدر
- برخی داروها، مانند آمفتامین ها
همچنین برخی دلایل خاص به گروه های خاص جمعیتی مربوط میشود، مانند کودکان بسیار کوچک یا بزرگسالان مسن.
برخی از دلایل کاهش اشتها در بزرگسالان مسن شامل موارد زیر است:
- زوال عقل
- افسردگی
- اختلالات عصبی یا عضلانی
- درد مزمن
- کاهش حس بویایی
- کاهش حس چشایی
- کمبود محرک های اجتماعی برای غذا خوردن به دلیل زندگی تنها
- تغییرات گوارشی
- کاهش مصرف انرژی
- داروهایی که حس چشایی را تحت تأثیر قرار میدهند، مانند برخی از داروهای ضد افسردگی یا داروهای ضد پارکینسون
- بیماری های قلبی
- بیماری های تنفسی
- مشکلات بهداشتی دندان
مکمل افزایش اشتها چیست؟
برخی ویتامین ها، مواد معدنی و گیاهان ممکن است در تحریک اشتها موثر باشند.
اما اگر متوجه کاهش اشتها در خود یا کسی که به او اهمیت میدهید شدید، بهتر است از تشخیص و درمان خودسرانه خودداری کنید و ابتدا با یک پزشک یا متخصص بهداشت صحبت کنید.
دلایل زیادی برای کاهش اشتها وجود دارد و یک متخصص بهداشت بهترین فرد برای بررسی عواملی مانند عوارض جانبی داروها، رشد و شرایط زمینه ای است.
چند مکمل که ممکن است پزشک به شما برای افزایش اشتها پیشنهاد کند عبارتند از:
افزایش اشتها با روی (Zinc)
کمبود روی میتواند باعث کاهش اشتها و کاهش وزن شود. این کمبود به ویژه در بزرگسالان مسن که اشتهای کمتری دارند، شایع است. اگر پزشک تشخیص دهد که شما کمبود روی دارید، ممکن است مصرف مکمل زینک را توصیه کند.
افزایش اشتها با تیامین (Thiamine)
کمبود تیامین، که به ویتامین B1 نیز معروف است، میتواند باعث کاهش اشتها در بزرگسالان مسن شود. اگر تشخیص کمبود ویتامین B1 داده شود، ممکن است به شما توصیه شود که مکمل ویتامین B1 مصرف کنید.
روغن ماهی (Fish oil) و افزایش اشتها
روغن ماهی ممکن است اشتها را تحریک کند.
روغن ماهی معمولاً برای بزرگسالان که به ماهی آلرژی ندارند ایمن در نظر گرفته میشود، اما شواهد در مورد استفاده از روغن ماهی به عنوان محرک اشتها محدود است.
قبل از مصرف روغن ماهی، با پزشک خود در مورد فواید آن و اینکه آیا میتواند به شرایط خاص شما کمک کند صحبت کنید. یا میتوانید از مکمل امگا 3 در کنار رژیم غذاییتان استفاده کنید.
اگر به دنبال مکمل هایی برای افزایش وزن به طور سالم و مؤثر هستید، میتوانید این مقاله را بررسی کنید که به شما کمک میکند تا انتخاب های مناسب برای خود را پیدا کنید: بهترین مکمل برای افزایش وزن
داروهای افزایش دهنده اشتها
چند دارو وجود دارد که توسط سازمان غذا و دارو (FDA) برای استفاده به عنوان محرک های اشتها تأیید شده‌اند. این داروها عبارتند از:
دروانابینول (Marinol)
دروانابینول یک داروی کانونی است که به گیرنده های کانونوئید در مغز متصل میشود. این دارو به کاهش تهوع در افراد مبتلا به سرطان کمک کرده و اشتها را در افراد مبتلا به HIV تحریک میکند.
پزشک میتواند تعیین کند آیا این دارو برای شما مفید و ایمن است یا خیر.
مژسترول (Megace)
مژسترول یک پروژسترون مصنوعی است که اشتها را تحریک میکند و برای درمان بی اشتهایی یا کاکسی (کاهش وزن شدید مرتبط با بیماری های مزمن) استفاده میشود.
این دارو ممکن است برای کودکان تجویز شود. همچنین، ممکن است عوارض جانبی هورمونی داشته باشد و باعث لخته شدن خون شود.
اوکساندرولون (Oxandrin)
اوکساندرولون یک مشتق تستوسترون مصنوعی است که مشابه استروئیدهای آنابولیک یا تستوسترون طبیعی بدن، موجب افزایش وزن میشود. این دارو معمولاً بعد از:
- ضربه های شدید
- عفونت ها
- جراحی ها
تجویز میشود.
در حالی که اوکساندرولون بیشتر برای افزایش وزن استفاده میشود تا تحریک اشتها، ممکن است باعث افزایش اشتها نیز شود.
اوکساندرولون میتواند باعث تغییرات در کلسترول شود و ممکن است خطر تصلب شرایین (سخت شدن شریان ها) را افزایش دهد.
تغییرات سبک زندگی برای افزایش اشتها
علاوه بر مصرف داروها یا مکمل ها، چندین روش برای افزایش اشتها وجود دارد. این تغییرات سبک زندگی عبارتند از:
- خوردن غذا با دیگران: تلاش کنید که با دوستان یا خانواده غذا بخورید یا در حین تماشای برنامه محبوبتان غذا بخورید. اگر از وعده غذایی خود لذت ببرید امکان دارد بیشتر غذا بخورید.
- خوردن غذاهایی که دوست دارید و تنوع در منو: برخی افراد از نوشتن دفترچه غذایی برای پیگیری میزان مصرف و اطمینان از دریافت کالری کافی استفاده میکنند.
- مطمئن شوید که زمان کافی برای وعده های غذایی دارید: اگر خوردن سه وعده غذایی کامل در روز برای شما دشوار است، میتوانید غذا را به پنج یا شش وعده کوچک تقسیم کنید. مهم است که هنگام تلاش برای افزایش اشتها، وعده های غذایی را از دست ندهید.
- نوشیدنی های حاوی کالری: نوشیدنی هایی مانند اسموتی ها و شیک‌ر های پروتئینی میتوانند به شما کمک کنند تا نیاز کالری روزانه خود را تأمین کنید. فقط مطمئن شوید که نوشیدنی های مغذی مصرف کنید و از نوشیدنی های با کالری خالی مانند نوشابه اجتناب کنید.
افزایش اشتها در بزرگسالان مسن
بزرگسالان مسن ممکن است نگرانی های خاصی در مورد کاهش اشتها داشته باشند. اغلب ممکن است یک بیماری زمینه ای یا وجود شرایطی باعث شود که مصرف غذا را تحت تأثیر قرار دهد. پیروی از برنامه مراقبتی پزشک بسیار مهم است تا به مدیریت هرگونه مشکل سلامتی که ممکن است داشته باشید کمک کند.
مدیریت صحیح مراقبت های دندانی، نظم در حرکات روده، و رعایت بهداشت مناسب میتواند تأثیر مثبتی بر اشتهای بزرگسالان مسن داشته باشد.
افزایش اشتها در نوزادان و کودکان خردسال
نوزادان، کودکان نوپا و بچه های خیلی کوچک ممکن است چالش های خاص خود را در زمینه خوردن غذا داشته باشند.
اگر نگران این هستید که کودک شما غذا نمیخورد یا وزن کم میکند، بسیار مهم است که با پزشک کودک خود مشورت کنید. آنها میتوانند کمک کنند تا مطمئن شوید که هیچ مشکل زمینه ای وجود ندارد و کودک شما مواد مغذی لازم برای رشد سالم را دریافت میکند. و ممکن است مصرف مکمل های اشتها آور مخصوص کودکان را پیشنهاد دهند.
نتیجه‌گیری
عوامل مختلفی میتوانند باعث کاهش اشتها شوند که این عوامل با سن و شرایط سلامت زمینه ای متفاوت هستند. اگر درمان نشود، کاهش اشتها میتواند به سوء تغذیه و مشکلات جدی تر سلامتی منجر شود.
ممکن است با داروهای محرک اشتها و تغییرات سبک زندگی بتوان اشتها را افزایش داد. مکمل ها نیز میتوانند کمک کننده باشند.
موثرترین درمان بستگی به علت زمینه ای کاهش اشتها دارد. مهم است که با پزشک یا سایر متخصصان بهداشت همکاری کنید تا بهترین برنامه درمانی برای شما تعیین شود.