هایپرپیگمانتاسیون چیست؟ آنچه باید در مورد هایپرپیگمنتیشن یا لکه های پوستی بدانید

هایپرپیگمانتاسیون یا هایپرپیگمنتیشن با افزایش رنگدانه‌ های پوست باعث میشود بخش‌ هایی از پوست تیره‌ تر از نواحی اطراف آن شوند. این وضعیت زمانی رخ میدهد که پوست بیش از حد ملانین، یعنی رنگدانه‌ ای که مسئول رنگ پوست است، تولید کند.

هایپرپیگمانتاسیون در افرادی که پوست تیره‌ تری دارند شایع‌ تر است، زیرا پوست آنها به‌ طور طبیعی ملانین بیشتری دارد. عواملی مانند سوختگی، کبودی، آکنه، بثورات یا هرگونه آسیب پوستی میتوانند تولید ملانین را افزایش داده و منجر به ایجاد لکه‌ های تیره شوند.

انواع هایپرپیگمانتاسیون

انواع هایپرپیگمانتاسیون شامل موارد زیر است:

• لکه‌ های سنی که به آنها لکه‌ های کبدی نیز گفته میشود.
• ملاسما که معمولاً به دلیل تغییرات هورمونی ایجاد میشود.
• هایپرپیگمانتاسیون پس از التهاب که در اثر زخم‌ ها یا التهابات پوستی به وجود می‌ آید.
• علاوه بر این، برخی داروها و شرایط پزشکی خاص نیز میتوانند باعث بروز این مشکل شوند.

در ادامه این مقاله، به بررسی دلایل مختلف هایپرپیگمانتاسیون و روش‌ های درمانی مؤثر برای کاهش آن خواهیم پرداخت.

در ادامه، جدولی از رایج‌ ترین انواع هایپرپیگمانتاسیون و علائم آنها ارائه شده است.

لکه‌ های آفتابی بیشتر در نواحی‌ ای از پوست که به طور مکرر در معرض آفتاب قرار دارند، مانند صورت، بازوها و پاها، مشاهده میشوند.

هایپرپیگمانتاسیون پس از التهاب میتواند پس از بروز التهاب پوستی ناشی از آسیب، برش، سوختگی، آکنه یا لوپوس ایجاد شود. این وضعیت ممکن است در هر نقطه‌ ای از بدن ظاهر شود، اما قرار گرفتن در معرض آفتاب میتواند آن را برجسته‌ تر کند.

وجود رنگدانه اضافی در برخی نواحی پوست معمولاً بی‌ ضرر است، اما در برخی موارد ممکن است نشانه‌ ای از یک بیماری پزشکی دیگر، مانند بیماری آدیسون باشد.

چگونه از شر هایپرپیگمنتیشن خلاص شویم؟

هایپرپیگمانتاسیون معمولاً بی‌ ضرر است و ممکن است نیاز به درمان خاصی نداشته باشد. با این حال، برخی افراد ممکن است ترجیح دهند آن را از بین ببرند. برای این افراد، روش‌ های درمانی مختلف و درمان‌ های خانگی میتوانند کمک‌ کننده باشند.

کرم‌ های موضعی برای رفع هایپرپیگمانتاسیون

بسیاری از افراد از درمان‌ های موضعی برای درمان هایپرپیگمانتاسیون استفاده میکنند. این درمان‌ ها معمولاً حاوی موادی هستند که میتوانند پوست را روشن کنند، از جمله:

• اسید آزلائیک
• کرم سیستئامین
• ویتامین C
• هیدروکینون
• کورتیکواستروئیدها
• اسید کوجیک
• رتینوئیدها، مانند ترتینوئین
• آربوتین
• لایه‌ برداری با اسید گلیکولیک
• میکینول
• نیاسینامید
• N-استیل گلوکوزامین
• سویا

کرم‌ های حاوی استروئیدها و هیدروکینون

کرم‌ های حاوی استروئیدها و هیدروکینون ممکن است 3 تا 6 ماه زمان ببرند تا تأثیرات خود را بر رنگ پوست نشان دهند.

برخی از کرم‌ های روشن‌ کننده پوست، مانند کرم‌ های استروئیدی و هیدروکینون، با مشکلاتی مرتبط شده‌ اند که شامل موارد زیر میشود:

• جوش‌ ها و تحریکات پوستی
• سوزش
• التهاب
• آکنه ناشی از استروئیدها که میتواند منجر به جای زخم و بازگشت هایپرپیگمانتاسیون شود
• نازک شدن پوست
• قرمزی پوست
• زخم‌ های پوستی
• خشکی شدید پوست (زیرودرما)
• واکنش آلرژیک یا درماتیت تماسی
• پیگمانتاسیون آبی و بنفش بعد از استفاده طولانی‌ مدت که به آن اگزوژنوس اکرونوزیس گفته میشود، هرچند این مسئله نادر است.

افراد باید پیش از استفاده از محصولات روشن‌ کننده پوست با پزشک مشورت کنند، زیرا این محصولات ممکن است عوارض جانبی داشته باشند. همیشه محصولات را از منابع معتبر خریداری کرده و دستورالعمل‌ های روی بسته را دنبال کنید.

استفاده از مکمل برای هایپرپیگمانتاسیون

در کنار درمان‌ های موضعی و روش‌ های زیبایی، برخی از دارو ها و مکمل‌ های خوراکی نیز می‌ توانند به کاهش هایپرپیگمنتیشن کمک کنند. یکی از این گزینه‌ها، قرص پیگمنتا درمکس است که به طور خاص برای کاهش تولید ملانین و بهبود ظاهر پوست طراحی شده است. این قرص با ترکیبات خود میتواند به روشن‌ تر شدن نواحی تیره پوست کمک کند و برای درمان انواع مختلف هایپرپیگمانتاسیون مفید باشد. البته، پیش از شروع استفاده از این قرص‌ ها، مشورت با پزشک متخصص توصیه می‌ شود.

روش‌ های زیبایی برای کاهش هایپرپیگمانتاسیون

برخی از روش‌ های زیبایی میتوانند نواحی پوست را روشن کرده و ظاهر هایپرپیگمنتیشن را کاهش دهند.

روش‌ های زیبایی برای درمان هایپرپیگمانتاسیون شامل موارد زیر هستند:

• درمان با لیزر
• نور شدید پالس (IPL)
• لایه‌ برداری شیمیایی

افرادی که در فکر انجام یکی از این روش‌ ها هستند، باید فرآیند و عوارض جانبی ممکن را با یک متخصص مراقبت از پوست یا پزشک متخصص پوست مشورت کنند.

این روش‌ ها ممکن است با آسیب رساندن به لایه بیرونی پوست، هایپرپیگمانتاسیون را بدتر کنند.

درمان‌ های خانگی برای هایپرپیگمانتاسیون

ممکن است بتوان نواحی هایپرپیگمانتاسیون را با استفاده از درمان‌ های طبیعی روشن کرد. با این حال، هیچ مطالعه گسترده‌ ای در انسان‌ ها وجود ندارد که اثربخشی این درمان‌ ها را تایید کند.

اگر فردی قصد دارد درمان یا داروی طبیعی جدیدی را امتحان کند، باید همیشه ابتدا آن را روی ناحیه کوچکی از پوست آزمایش کرده و در صورت ایجاد تحریک، استفاده از آن را متوقف کند.

بررسی انجام شده در سال 2018 پیشنهاد میکند که درمان‌ های طبیعی زیر ممکن است به کاهش ظاهر هایپرپیگمانتاسیون کمک کنند:

آلوئه ورا برای درمان هایپرپیگمانتاسیون

آلوسین، یک ترکیب موجود در آلوئه ورا، ممکن است به کاهش هایپرپیگمانتاسیون کمک کند. آلوسین با مهار تولید ملانین در پوست عمل میکند.

مطالعه‌ ای در سال 2017 نشان میدهد که مصرف کپسول‌ های آلوئه ورا میتواند به بهبود ملاسما در دوران بارداری کمک کند.

افراد همچنین میتوانند ژل آلوئه ورا را از گیاه مستقیماً روی پوست به صورت روزانه بمالند. با این حال، هیچ تحقیق مستقیمی وجود ندارد که استفاده از آلوئه ورا را به کاهش نواحی هایپرپیگمانتاسیون مرتبط کند، بنابراین دانشمندان هنوز از اثربخشی این روش مطمئن نیستند.

ریشه شیرین‌ بیان و درمان هایپرپیگمانتاسیون

عصاره‌ های شیرین‌ بیان ممکن است هایپرپیگمانتاسیون را روشن کنند. تحقیقاتی در سال 2019 نشان میدهد که عصاره‌ ای از شیرین‌ بیان به نام گلابریدین میتواند خواص ضدالتهابی، آنتی‌اکسیدانی و روشن‌ کنندگی پوست داشته باشد.

افراد میتوانند از کرم‌ های حاوی گلابریدین برای نواحی هایپرپیگمانتاسیون استفاده کنند.

درمان هایپرپیگمانتاسیون با چای سبز

عصاره‌ های چای سبز ممکن است هایپرپیگمانتاسیون را بهبود بخشند. محققان مدت‌ هاست که چای سبز را به دلیل خواص آنتی‌ اکسیدانی و ضدالتهابی آن مطالعه کرده‌ اند.

تحقیقات محدود نشان میدهد که عصاره‌ های چای سبز میتوانند ملاسما را بهبود بخشیده و سوختگی‌ های ناشی از آفتاب را کاهش دهند. اما تحقیقات بیشتری نیاز است تا دانشمندان بتوانند به طور کامل درک کنند که آیا چای سبز میتواند علائم هایپرپیگمانتاسیون را بهبود دهد یا خیر.

دلایل هایپرپیگمانتاسیون

علت هایپرپیگمانتاسیون بستگی به نوع آن دارد. شایع‌ ترین دلایل عبارتند از:

قرار گرفتن در معرض آفتاب

بدن برای محافظت از پوست در برابر قرار گرفتن طولانی‌ مدت در معرض آفتاب، ملانین بیشتری تولید می‌ کند. این می‌ تواند باعث ایجاد لکه‌ ها یا پچ‌ های تیره روی پوست شود که به آن‌ ها لکه‌ های سنی یا لکه‌ های آفتابی گفته می‌ شود.

التهاب پوستی

نواحی‌ ای از پوست ممکن است پس از بروز التهاب در آن‌ ها تیره شوند. این التهاب می‌ تواند ناشی از آکنه، اگزما، لوپوس یا آسیب به پوست باشد. افرادی که پوست تیره‌ تری دارند، بیشتر در معرض هایپرپیگمانتاسیون پس از التهاب قرار دارند.

ملاسما

تکه های تیره‌ تر پوست می‌ توانند در نتیجه تغییرات هورمونی ایجاد شوند. این نوع هایپرپیگمانتاسیون به‌ ویژه در دوران بارداری شایع است.

واکنش‌ ها به داروها

برخی داروها، مانند داروهای ضد مالاریا و داروهای ضد افسردگی سه‌ حلقه‌ ای، می‌ توانند باعث هایپرپیگمنتیشن شوند. در این موارد، نواحی پوست ممکن است به رنگ خاکی درآید.

مواد شیمیایی در درمان‌ های موضعی

گاهی اوقات مواد شیمیایی موجود در درمان‌ های موضعی نیز می‌ توانند موجب هایپرپیگمانتاسیون شوند.

شرایط پزشکی

دلایل جدی‌ تر هایپرپیگمانتاسیون شامل بیماری آدیسون و هموکروماتوز است.

بیماری آدیسون

بیماری آدیسون بر غدد فوق‌ کلیوی تأثیر می‌ گذارد و می‌ تواند باعث هایپرپیگمانتاسیون در برخی نواحی بدن شود، از جمله:

• چین‌ های پوست
• لب‌ ها
• آرنج‌ ها و زانو ها
• بند انگشتان
• انگشتان پا
• داخل گونه

هموکروماتوز

یک بیماری ارثی است که باعث می‌ شود بدن آهن زیادی در خود ذخیره کند. این وضعیت می‌ تواند باعث هایپرپیگمانتاسیون شود و پوست را تیره‌ تر یا برنزه نشان دهد. هایپرپیگمانتاسیون زمانی رخ می‌ دهد که سطح آهن پنج برابر بیشتر از حد معمول باشد.

ملاسما در دوران بارداری

ملاسما معمولاً ناحیه وسیع‌ تری از پوست را نسبت به سایر انواع هایپرپیگمانتاسیون درگیر میکند و اغلب روی صورت ظاهر میشود.

ملاسما بیشتر از مردان، زنان را تحت تأثیر قرار میدهد. این مشکل بیشتر در افرادی با پوست روشن تا تیره‌ تر شایع است و ممکن است در خانواده‌ ها ارثی باشد.

پزشکان دقیقاً نمی‌ دانند که چه چیزی باعث ایجاد ملاسما می‌ شود، اما تغییرات هورمونی می‌ تواند آن را تحریک کند، به ویژه در دوران بارداری یا هنگام مصرف قرص‌ های ضد بارداری. برخی افراد به آن “ماسک بارداری” می‌ گویند، اما ممکن است در ناحیه شکم نیز دیده شود.

ملاسما معمولاً پس از پایان بارداری یا زمانی که فرد مصرف قرص‌ های ضد بارداری را قطع می‌ کند، محو می‌ شود.

اگر ملاسما از بین نرود، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:

• اجتناب از قرار گرفتن در معرض آفتاب
• استفاده از کرم‌ های موضعی حاوی اکسید روی، دی‌اکسید تیتانیوم یا اکسید آهن
• استفاده از داروهای دیگر برای درمان انواع هایپرپیگمانتاسیون، مانند هیدروکینون
• استفاده از آرایش پوشاننده تا ملاسما محو شود
• انجام درمان‌ هایی مانند لایه‌ برداری شیمیایی، میکرونیدلینگ یا درمان‌ های لیزری و نوری

برای انجام درمان‌ هایی مانند درمان لیزری، ضروری است که با یک پزشک متخصص پوست دارای گواهی‌ نامه معتبر مشورت کنید.

تشخیص هایپرپیگمانتاسیون

پزشک می‌ تواند نوع و علت هایپرپیگمانتاسیون را تشخیص دهد.

آن‌ ها معمولاً این کار را از طریق موارد زیر انجام می‌ دهند:

• معاینه پوست، که ممکن است با استفاده از یک نور خاص به نام نور وود انجام شود.
• پرسش در مورد تاریخچه پزشکی فرد
• پرسش در مورد قرار گرفتن در معرض آفتاب و دیگر رویدادها یا عادات زندگی
• در برخی موارد، برداشتن بیوپسی یا نمونه‌ ای کوچک از پوست برای کمک به رد احتمال سرطان پوست

پس از این مراحل، پزشک برنامه درمانی مناسب برای فرد را تعیین می‌ کند.

پیشگیری از هایپرپیگمانتاسیون

همواره نمی‌ توان از بروز یا برجسته‌ تر شدن هایپرپیگمانتاسیون جلوگیری کرد، اما روش‌هایی وجود دارد که می‌ توانند خطر آن را کاهش دهند. شما میتوانید از این راه‌ ها برای کاهش خطر استفاده کنید:

• محافظت از پوست در برابر آفتاب با استفاده از کرم ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر و پوشیدن لباس‌ هایی که از پوست محافظت می‌ کنند.
• اجتناب از دستکاری پوست پس از آسیب یا زمانی که لکه‌ ها، دلمه‌ ها یا آکنه وجود دارند.
• مشورت با یک متخصص قبل از استفاده از کرم‌ های روشن‌ کننده برای لکه‌ های تیره، زیرا ممکن است باعث واکنش‌ های پوستی شود.
• اجتناب از استفاده از محصولات روشن‌ کننده پوست برای روشن کردن رنگ کلی پوست.

سوالات متداول در مورد هایپرپیگمانتاسیون

در این قسمت از راهنما سوالات متداول در مورد هایپرپیگمانتاسیون را بررسی خواهیم کرد.

انواع هایپرپیگمانتاسیون کدامند؟

سه نوع اصلی هایپرپیگمانتاسیون شامل لکه‌ های سنی، ملاسما و هایپرپیگمانتاسیون پس از التهاب هستند. هایپرپیگمانتاسیون پس از التهاب میتواند ناشی از آسیب، قرار گرفتن در معرض آفتاب یا بیماری‌ های پوستی مانند آکنه باشد.

چه عواملی باعث ایجاد هایپرپیگمانتاسیون میشوند؟

عوامل ایجاد هایپرپیگمانتاسیون شامل قرار گرفتن در معرض آفتاب، تغییرات هورمونی و آسیب به پوست، مانند آکنه یا آسیب‌ های پوستی است. دستکاری دلمه‌ ها و لکه‌ ها میتواند وضعیت را بدتر کند. برخی از کرم‌ های صورت ممکن است پوست را تحریک کرده و منجر به هایپرپیگمانتاسیون بیشتر شوند.

چگونه میتوان هایپرپیگمانتاسیون را از بین برد؟

یک فرد باید پوست خود را با استفاده از کرم ضد آفتاب و پوشیدن لباس‌ هایی که بدن را پوشانده و صورت را در سایه نگه میدارد، از آفتاب محافظت کند. استفاده از کرم‌ های موضعی مختلف میتواند کمک‌ کننده باشد. اگر این روش‌ ها مؤثر نبودند، درمان‌ های پزشکی مانند لیزر ممکن است مفید واقع شوند. توصیه می‌ شود قبل از استفاده از هرگونه کرم، مشاوره پزشکی دریافت شود.

خلاصه

هایپرپیگمانتاسیون یک بیماری پوستی شایع است که می‌ تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. انواع هایپرپیگمانتاسیون شامل لکه‌ های سنی، ملاسما و هایپرپیگمنتیشن پس از التهاب است.

هایپرپیگمانتاسیون معمولاً بی‌ خطر است، اما افراد ممکن است بخواهند آن را از بین ببرند یا کاهش دهند. گزینه‌ ها شامل اجتناب از قرار گرفتن در معرض آفتاب و استفاده از روش‌ های حذف مانند درمان‌ های زیبایی، کرم‌ ها و درمان‌ های خانگی هستند.

اگر فردی علائم دیگری همراه با هایپرپیگمانتاسیون مشاهده کند، باید از پزشک مشاوره بگیرد.

یک متخصص پوست می‌ تواند در صورت تمایل فرد به درمان هایپرپیگمانتاسیون به دلایل زیبایی، روش‌ های درمانی مناسب را پیشنهاد دهد.