علت خشکی دهان چیست؟

خشکی دهان زمانی رخ میدهد که تولید بزاق در دهان کم شود. بزاق نقش بسیار مهمی در حفظ بهداشت دهان و دندان دارد، از جمله کمک به هضم غذا، جلوگیری از عفونت‌ های دهانی و تسهیل صحبت کردن.

خشکی دهان میتواند به دلایل مختلفی از جمله عوامل پزشکی، مصرف داروها، بیماری‌ های خود ایمنی، دیابت، و همچنین عوامل محیطی مانند کمبود آب بدن یا تنفس از دهان در خواب ایجاد شود. این وضعیت میتواند عوارضی مانند افزایش خطر پوسیدگی دندان، عفونت‌ های دهانی، و مشکلات در بلع و صحبت کردن را به همراه داشته باشد.

درک علل و عوارض خشکی دهان اهمیت زیادی دارد، زیرا می‌ تواند به بهبود کیفیت زندگی افراد کمک کند و نیاز به درمان‌ های مناسب را مشخص کند. در ادامه میتوان به روش‌ های مدیریت و درمان خشکی دهان پرداخته و نکات بهداشتی را بررسی کرد.

علائم خشکی دهان

• احساس خشکی
• چسبندگی در دهان
• تشنگی مکرر
• مشکل در جویدن
• بلعیدن
• گلودرد

عوارض خشکی دهان

بزاق با خنثی‌ کردن محصولات اسیدی باکتری‌ ها، جلوگیری از رشد باکتری‌ ها و شستن ذرات غذا، به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک میکند. همچنین بزاق توانایی فرد برای چشیدن را بهتر کرده و جویدن و بلع را آسان‌ تر میکند. به علاوه، آنزیم‌ های بزاق به هضم غذا کمک میکنند.
کاهش بزاق و خشک‌ شدن دهان از یک آزار ساده تا اثرات بزرگ روی سلامتی فرد و سلامتی دندان‌ ها و لثه‌ ها همچنین اشتها و لذت بردن از غذا میتواند متفاوت باشد.

• افزایش خرابی دندان و بیماری‌ های لثه
• زخم دهان و خشکی دهان بعد از عمل بینی
• عفونت قارچی دهان (برفک)
• زخم یا ترک پوست در گوشه دهان یا ترک لب‌ ها
• تغذیه ضعیف به دلیل مشکل در جویدن و بلع
• ایجاد مشکل در استفاده از دندان مصنوعی

خشکی دهان نشانه قند بالا است یا پایین؟

خشکی دهان میتواند نشانه‌ ای از سطح قند خون بالا باشد و در شرایطی مانند دیابت دیده میشود. زمانی که سطح قند خون بالا میرود، بدن تلاش میکند تا گلوکز اضافی را از طریق تکرر ادرار دفع کند و منجر به کم آبی و خشکی دهان میشود.

علت خشکی دهان چیست؟

• مصرف برخی داروها: مثل ربوکستین، فشار خون بالا و اضطراب و همچنین ضد حساسیت‌ ها، ضد احتقان‌ ها، ریلکس‌ کننده‌ های عضلات و داروهای ضد‌درد
• افزایش سن: فاکتورهای دخیل در این موضوع شامل استفاده از داروهای خاص، تغییر در توانایی بدن برای پردازش دارو در بدن، تغذیه ناکافی و بیماری‌ های مزمن است.
• درمان سرطان: داروهای شیمی‌ درمانی میتوانند ترکیب بزاق و مقدار تولید‌ شده را تغییر دهند.
• آسیب عصبی: آسیب یا جراحی که باعث ایجاد مشکل عصب در ناحیه سر و گردن شود می تواند منجر به خشکی دهان شود.
• مصرف مواد مخدر و الکل: مصرف متامفتامین می‌ تواند خشک‌ شدن شدید و خرابی دندان‌ ها (شرایطی که به عنوان «دهان مت» شناخته میشود) را در پی داشته‌ باشد.
• کم آبی بدن: شرایطی مانند تب، تعریق بیش از حد، استفراغ، اسهال، از دست‌ دادن خون و سوختگی می توانند باعث کم‌ آبی بدن شوند.
• فیبروز کیستیک: یک بیماری ژنتیکی است که به سیستم گوارشی و تنفسی آسیب وارد می کند.
• اختلالات خودایمنی: سندرم شوگرن نوعی بیماری خودایمنی است. علائم بیماری شوگرن تاثیر روی غدد بزاقی و التهاب آنها است.
• بیماری آلزایمر: می تواند روی هیدراته ماندن بدن تاثیر منفی داشته باشد.
  سیگار تولید بزاق را کاهش می‌ دهد و الکل باعث کم آبی بدن شما می‌ شود. بنابراین هر دو میتوانند در خشکی دهان موثر باشند.

آیا اضطراب باعث خشکی دهان می شود؟

زمانی که شما دچار استرس می شوید، سطح ترشح هورمون کورتیزول افزایش پیدا می کند. به این هورمون، هورمون استرس نیز گفته می شود. هنگامی که سطح کورتیزول در بزاق افزایش پیدا میکند، ترکیب بزاق تغییر کرده و باعث خشک شدن دهان می شود.

دلایل خشکی دهان چیست؟

• مهم‌ ترین علت خشکی دهان هنگام خواب تنفس دهانی است.
• آب نخوردن در شب؛
• بازگشت اسید معده و خشکی دهان می‌ توانند به هم مرتبط باشند
• چاقی

درمان خشکی دهان چیست؟

• مرطوب کننده دهان: تجویز محصولاتی که دهان را مرطوب می کنند که شامل محلول‌‌ های دهانی بدون نسخه، بزاق مصنوعی یا مرطوب‌ کننده‌ ها برای افزایش لغزندگی دهان می شود. دهان‌ شویه‌ های دارای زایلیتول می‌ توانند موثر باشند.
• اگر بیمار دچار خشکی شدید باشد پزشک یا دندان‌ پزشک ممکن است داروهایی که ترشح بزاق را تحریک می‌ کنند (مانند پیلوکارپین) تجویز کنند و اقداماتی برای محافظت از دندان‌ ها انجام دهند.
• تغییر دارو با مشورت پرشک: تغییر دارویی که منجر به خشکی دهان شده است.

پیشگیری از خشکی دهان

• سعی کنید که در روز آب بیشتری بنوشید. خوردن آب بیشتر از دهیدراته شدن و خشکی دهان شما جلوگیری می کند. از خوردن داروهایی که باعث خشکی دهان می‌ شوند، پرهیز کنید. البته این کار را با هماهنگی با پزشک انجام دهید.
• عاداتی که باعث می شوند آب بدن شما کم شود، مثل ماندن در گرما، نوشیدن کم آب و سیگار کشیدن را کاهش دهید.
• میتوانید آبنبات‌ ها، آدامس‌ ها، مواد غذایی بدون شکر بجوید.
• از بخور استفاده کنید.
• مواد غذایی پر آب و کمتر شور و خشک استفاده کنید.
• در کنار سفره‌ های غذای خود میوه و سبزیجات قرار دهید.
• صبحانه‌ ی خود را همراه با میوه و سبزی میل کنید.
  شب‌ ها تنفس دهانی را کم کنید و یا به دنبال درمان انسداد بینی خود باشید تا از دهان نفس نکشید

علت خشکی دهان در سالمندان

خشکی دهان در افراد مسن می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند مصرف دارو ها. سندرم شوگرن، دیابت و کم آبی باشد.
علت آن می‌ تواند مصرف انواع داروها برای درمان بیماری‌ های مختلف باشد. همچنین به‌ مرور توانایی بدن در پردازش دارو دچار تغییر میشود. تغذیه ناکافی و داشتن مشکلات سلامتی در طولانی‌ مدت بر قسمت‌ های مختلف بدن تاثیر منفی میگذارد. غدد بزاقی نیز به همین دلیل دچار مشکل می شوند.

آیا خشکی دهان نشانه بارداری است؟

شاید، یکی از علائم اصلی بارداری خشکی دهان است.

آیا خشکی دهان به غذا ربط دارد؟

غذاهای تند و نوشیدنی‌ های شیرین خشک شدن دهان را بدتر می کنند.
نوشیدنی‌ های گازدار و شیرین مانند نوشابه می توانند بر ترشح بزاق تاثیر منفی داشته باشند. غذاهای خشک و ادویه‌ دار نیز دقیقا چنین حالتی را ایجاد میکنند.

کمبود کدام ویتامین باعث خشکی دهان می شود؟

• یکی از ویتامین‌ های ضروری که کمبود آن باعث خشکی دهان می‌ شود، ویتامین دی است.
• علائم خشکی دهان ممکن است به دنبال کمبود ویتامین‌ های گروه ب در بدن رخ دهد. کمبود ب2 و ب3 باعث تورم و کمبود ب 6 باعث زخم در دهان میشود.
• اما خشکی دهان و قرمزی و سوزش زبان میتواند از علائم کمبود آهن در بدن باشد.
• کمبود روی احتمال بروز عفونت‌ های دهانی را هم افزایش می‌ دهد.
• کمبود پروتئین در بدن غدد بزاق را دچار اختلال کرده و می‌ تواند خشکی دهان را به دنبال داشته باشد.
• مصرف ویتامین آ در حد نیاز باعث افزایش رطوبت دهان می‌ شود. این ویتامین با اثرگذاری بر ترشح غدد بزاقی دهان از خشک شدن این حفره مخاطی جلوگیری خواهد کرد.
• سیگار تولید بزاق را کاهش می‌ دهد و الکل باعث کم آبی بدن شما می‌ شود. بنابراین هر دو می‌ توانند در خشکی دهان موثر باشند.